یاد زمستانها قدیم به خیر

[
چله بزرگ ، چله کوچک ، چار چار ، سده ، اهمن وبهمن ،سیاه بهار وپیرزن .
با عرض سلام وادب واحترام خدمت همشهریان  , و هم ولایتیهای با صفا،
کلمات زیبا ودوست داشتنی بالا  کلماتی هستند که برای نسل قدیم بسیار آشنا وبا رگ وخون آن عزیزان عجین شده واما نسل جدید
زمستان به دو بخش  : چله بزرگ(چله کلان ) و چله کوچک (چله خرد ) تقسیم می شده است  ،
که چله بزرگ از ( اول دی ماه  تا دهم بهمن ماه) می باشد وچهل روز کامل  و چله کوچک از ( یازدهم بهمن تا پایان بهمن ماه  )  20روز کامل وبه همین دلیل چون 20روز کمتر است  چله کوچک نامیده شده است .
 غروب آخرین روز چله بزرگ جشن سده برگزار می شد،مردم دور هم جمع می شدند واز این جشن لذت می بردند ودر نهایت با برپایی آتش و خواندن شعر سده به سده  پنجاه به نوروز آمدن چله کوچک را جشن می گرفتند،
این دوبرادر ( چله بزرگ وچله کوچک ) در هشت روز در کنار همدیگر هستند که آن 8 روز را ( چار چار) می نامند . به چهار روز آخر چله بزرگ و چهار روز اول چله کوچک گفته می شود .
پس از چار چار نوبت به  اهمن وبهمن پسران پیرزن (ننه سرما ) می رسد   که خودی  نشان دهند 10 روز اول اسفند را اهمن و10روز دوم اسفند را بهمن می گویند واین 20روز ممکن است آنقدر بارندگی باشد که این دوبرادر به دوچله طعنه بزنند ، با توجه به شعری که قدیمی های نازنین می خواندند (اهمن وبهمن ،آرد کن صدمن ،روغن بیار ده من ،هیزم بکن خرمن عهده همه بامن )
تا اینجا 20روز از اسفند به نام اهمن  وبهمن نامگذاری شده اند ومی ماند 10 روز آخر اسفند ماه که 5روز اول سیاه بهار نام گرفته وشعری هم که قدیمی ها می خوانند (سیاه بهار شب ببار و روز بکار ) از این شعر هم مشخص می شود در این ایام شبها بارندگی فراوان بوده وروزها کشاورزان مشغول کشت وزراعت بوده اند ، 5روز آخر هم  پیرزن  نام گرفته است  که در این روزها آسمان گاهی ابری گاهی آفتابی ،گاهی همراه با باد واکثر اوقات از آسمان تغرسه (تگرگ ) می بارد که قدیمی های دل پاک براین باور بودند  که گردنبند پیرزن  پاره شده ومهره های آن به زمین می ریزد.

البته به یاد دارم که مرحوم مادرم فاطمه قربانی که خداوند متعال رحمتش نماید و روحش را با حضرت فاطمه زهرا (س) محشور نماید

می گفت : بعد از اهمن وبهمن (حوت و پوت )که دو برادرن شروع می شه و برف فراوان همراه با سرما ی شدید به همراه دارند و این شعر را هم می خوانند ، حوت کنم پوت کنم ؛ از هر گله ی گوسفند صد تار نابود کنم

                                                               ( حسن نمازی بکاولی)